✍️کمال اوزتورک، نویسنده و روزنامهنگار ترک در مطلبی نوشت: «نظم نوین جهانی» اصطلاحی بود که جورج بوش پدر، رئیسجمهور آمریکا، در سال 1990 و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ابداع کرد و در آن زمان با اعتماد به نفس و افتخار فراوان در مورد آن صحبت کرد.
🔸جهان دیگر مانند دوران جنگ سرد دوقطبی نبود، بلکه به تصور ایالات متحده، تکقطبی به رهبری آن بود و قرار بود جهان زیباتر، باثباتتر و آرامتر شود.
🔸با این حال، اوضاع به این منوال پیش نرفت. و طبق معمول، کشورهای در حال توسعه بهای تناقضات بزرگ و تخیل بیش از حد در طرحهای بداهه و دور از واقعیت آمریکا را پرداختند.
🔸بوش پدر، عراق را با شعار «نظم نوین جهانی» اشغال کرد که نتیجه آن کشته شدن یک میلیون نفر و آواره شدن میلیونها نفر بود، در حالی که واشنگتن ادعا میکرد برای به ارمغان آوردن دموکراسی و رفاه به منطقه آمده است. اما جز گسستگی ملی، احیای تروریسم، گسترش بدبختی و فقر چیزی به ارمغان نیاورد.
🔸پیامدهای این مداخله آمریکا تنها به عراق محدود نشد، بلکه به گرجستان، چچن و اوکراین، یعنی به عمق حوزه حیاتی روسیه رسید و در آنجا جنگها و ناآرامیهای جدیدی آغاز شد. به جای اینکه از دوقطبی خارج شویم، درد آن را از هر دو طرف با هم تجربه میکنیم.
💢نظامی که متحدان را به دشمن تبدیل میکند
🔸شاید عجیبترین و عبرتآموزترین جنبه «نظم نوین جهانی» این باشد که ایالات متحده بعداً به دشمن کشورهایی تبدیل شد که روزی متحد آن بودند. از افغانستان در برابر اشغال شوروی حمایت کرد، سپس دوباره آن را اشغال کرد. از عراق در جنگ با ایران حمایت کرد، سپس به آن حمله کرد. و مداخلاتش در کوزوو، بوسنی، اوکراین، لیبی و سومالی، هیچ ثبات یا صلحی برای این کشورها به ارمغان نیاورد.
🔸جورج بوش پسر و پس از او رؤسای جمهور اوباما و بایدن، از همین اصطلاح استفاده کردند و بسیار در مورد صلح و رفاه صحبت کردند، اما حاصل دخالت های آنها اشک و رنج بیشتر بود.
🔸اما دونالد ترامپ با سیاستهای تکاندهنده و غیرمنطقی آمد و مدعی شد که جهان را به مکان بهتری تبدیل خواهد کرد. اما هنوز یک سال از به قدرت رسیدنش نگذشته بود که نتایج اظهاراتش دقیقاً در جهت مخالف حرکت کرد.
🔸از زمان مبارزات انتخاباتیاش که در آن وعده پایان دادن به جنگها را داد، جهان شاهد آغاز درگیریهای جدیدی بود. خودش وارد خط جنگ ایران و اسرائیل شد، شدت جنگ روسیه و اوکراین افزایش یافت و درگیریها در خاورمیانه گسترش یافت.
🔸تنها در یک سال، پنج کشور در منطقه با سلاح، هواپیما و موشکهای آمریکایی بمباران شدند. و اسرائیل – همانطور که صدراعظم آلمان قبلاً اظهار داشت – وظایف امنیتی و نظامی را انجام میدهد که کشورهای غربی از انجام مستقیم آن اجتناب میکنند و این تحت پوشش حمایت آمریکا است.
💢چرا نظم نوین جهانی در حال فروپاشی است؟
🔸در واقع، تمام این نمایشهای قدرت، و این تحولات «خیالی» که ترامپ آنها را مینامد، چیزی نیست جز انعکاسی از ترس بیش از حد از یک فروپاشی قریبالوقوع. نظم نوین جهانی که ایالات متحده پرچمدار آن بود، در حال فروپاشی است، و شاید ما به خوبی متوجه این موضوع نشویم؛ زیرا در قلب آن زندگی میکنیم.
🔸دلیل این آشفتگی این است که نظم جهانی که آمریکا در پی استقرار آن بود، نتوانست خود را به طور مؤثر تحمیل کند، یا اینکه فقط ایالات متحده را راضی کرد. از زمانی که بوش پدر مانند یک فیل وارد خاورمیانه شد – که نماد حزب جمهوریخواه است – این منطقه هیچ آرامشی ندیده است، بلکه اوضاع بدتر شده است.
🔸عراق به سه بخش تجزیه شد، و از سرزمینهای ناآرام آن سازمانهایی مانند القاعده، داعش و حزب کارگران کردستان (PKK) ظهور کردند، که منطقه را غیرقابل زیست کرده است. روسای جمهور بعدی آمدند تا به این سازمانها اعتراض کنند و دوباره وارد منطقه شوند، و نتیجه این بود که سوریه، لبنان و یمن به صحنههای ویرانی غیرقابل تحمل تبدیل شدند.
🔸فاجعه به همین جا ختم نشد، بلکه ایالات متحده یک اشتباه تاریخی مرتکب شد، زمانی که فلسطین را از «توافقنامههای ابراهیم» – که به بهانه تقویت صلح و تقویت متحدان اسرائیل آغاز شد – حذف کرد و ما امروز شاهد نتایج آن، انحرافی عظیم و یک کشتار مستمر هستیم. اگر از ترامپ بپرسید، به شما پاسخ میدهد که به دلیل «دستاوردهای خیالی» خود، شایسته دریافت جایزه صلح نوبل است!
🔻اما واقعیت این است که جهان بدتر، آشفتهتر و ناامنتر شده است. چرا؟ زیرا:
-سرمایهداری آمریکایی حریص است و سیریناپذیر است.
-دولت آمریکا بیش از حد به خود مطمئن است، تا حد مسمومیت با قدرت.
-نخبگان فکری آمریکا دیگر ارزشهای انسانی یا اخلاقی تولید نمیکنند./ جماران
https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1673222
🌷🇮🇷 @jamarannews