🔻نزدیک به بیست سال است که هیچ کشوری تا این اندازه به دروازه دستیابی به سلاح هستهای نزدیک نشده بود. با حمله هوایی اخیر به سه سایت هستهای ایران، رئیسجمهور ترامپ وعده داده درِ ورود ایران به باشگاه کشورهای هستهای را برای همیشه بسته نگه دارد.
♨به گزارش جماران، نیویورک تایمز با این مقدمه نوشت:
🔸اینکه آیا حمله پیشگیرانه ترامپ موفق خواهد شد یا نه، هنوز مشخص نیست—بهویژه با توجه به شرایط شکننده آتشبس پس از حمله. با این حال، آنچه از هماکنون نگرانکننده است، این است که ایران و دیگر کشورها ممکن است از این ماجرا برداشتی کاملاً متفاوت نسبت به خواست کاخ سفید داشته باشند: اینکه تنها تضمین واقعی برای بقا در دنیایی پرمخاطره، داشتن بمب اتم است.
🔸به عنوان مثال، آخرین کشوری که به سلاح هستهای دست یافت، کره شمالی بود—کشوری که هیچگاه هدف حمله قرار نگرفت. با وجود سالها بیتوجهی به درخواستهای بینالمللی برای خلع سلاح، امروز کره شمالی تا حد زیادی غیرقابللمس تلقی میشود. ترامپ حتی روابط دوستانهای با رهبر آن کشور، کیم جونگاون، برقرار کرد و دو بار با او دیدار کرد تا توافقی هستهای منعقد کند—تلاشی که نهایتاً بیثمر ماند. در مورد ایران اما، رئیسجمهور آمریکا تنها چند هفته پس از پیشنهاد تازهای برای مذاکره، بمبافکنهای B-2 را وارد میدان کرد.
🔸رابرت جی. اینهورن، کارشناس کنترل تسلیحات و از مذاکرهکنندگان دولت اوباما با ایران، هشدار میدهد: «خطر آنکه ایران به سمت ساخت زرادخانهای کوچک از سلاحهای هستهای حرکت کند، حالا بیشتر از همیشه است.» او میافزاید: «بعید نیست که برخی جریانهای تندرو در تهران استدلال کنند زمان آن رسیده که از آستانه عبور کنیم.»
🔸البته، حتی در صورت تصمیم به ساخت بمب، ایران با چالشهای بزرگی روبهرو خواهد بود. این کشور بهخوبی میداند که هرگونه نشانه از پیشرفت در این مسیر میتواند حمله مجدد ایالات متحده و اسرائیل را در پی داشته باشد. مشخص نیست که رهبری ایران آیا تمایل به گرفتم چنین تصمیمی دارد یا نه.
🔸با این حال، در دنیایی که قدرتهای بزرگ هستهای همچون آمریکا، روسیه و چین دیگر همانند گذشته قابل اتکا نیستند و حتی در قبال همسایگان خود رفتار تهاجمی دارند، منطق دستیابی به بازدارندگی هستهای روزبهروز برجستهتر میشود.
🔸تحلیلگران میگویند از خلیج فارس تا اروپای شرقی و شرق آسیا، دولتها در حال رصد سرنوشت ایران هستند تا ببینند چه درسهایی باید از این بحران گرفت.
🔸کریستوفر آر. هیل، دیپلمات ارشد سابق که مذاکرات طولانی و ناکام با کره شمالی در سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ را هدایت کرده بود، میگوید: «کره شمالی بههیچوجه از دستیابی به سلاح هستهای پشیمان نیست.»
🔻او تأکید میکند که جذابیت بمب هستهای برای برخی متحدان آمریکا در خاورمیانه و آسیا اکنون بیش از گذشته است. کشورهایی که پس از جنگ جهانی دوم زیر چتر امنیتی ایالات متحده قرار داشتند، حالا با رئیسجمهوری روبهرو هستند که بر پایه شعار «اول آمریکا»، نسبت به تعهدات بینالمللی بیاعتماد است.
🔻هیل که سابقه سفارت در کره جنوبی، عراق، لهستان و صربستان را دارد، میگوید: «من نسبت به این تصور که ایالات متحده همچنان چتر هستهای خود را برای متحدان گسترده نگاه خواهد داشت، محتاطم. کشورهایی مثل ژاپن و کره جنوبی اکنون این سؤال را مطرح میکنند که آیا همچنان میتوانند به آمریکا تکیه کنند یا نه.»
🔻در کره جنوبی، حمایت عمومی از برنامه هستهای بومی افزایش یافته؛ گرچه رئیسجمهور تازهمنتخب، لی جائهمیونگ، وعده بهبود روابط با پیونگیانگ را داده است. سال گذشته، جو بایدن با این کشور توافقی امضا کرد تا سئول را بیشتر در برنامهریزی هستهای ایالات متحده دخیل کند—تلاشی برای کاهش فشارهای داخلی به نفع تسلیحات هستهای مستقل.
🔻در ژاپن که خاطره بمباران هیروشیما و ناکازاکی باعث مخالفت سنتی مردم با سلاح هستهای بوده، اخیراً بحثهایی درباره استقرار تسلیحات اتمی آمریکا در خاک ژاپن (مشابه آنچه در برخی کشورهای ناتو انجام میشود) مطرح شده. شینزو آبه، نخستوزیر پیشین، حتی گفته بود شاید اگر اوکراین پس از فروپاشی شوروی بخشی از سلاحهای هستهای خود را حفظ کرده بود، امروز با تهاجم روسیه مواجه نمیشد.
🔻تهدیدهای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، مبنی بر استفاده از تسلیحات هستهای تاکتیکی در آغاز جنگ اوکراین، دولت بایدن را وادار کرد در مورد میزان حمایت تسلیحاتی از ارتش اوکراین با احتیاط بیشتری تصمیم بگیرد. این تهدیدها همچنین نگرانیها را تشدید کرد مبنی بر اینکه دیگر قدرتهای تجدیدنظرطلب ممکن است با توسل به باجخواهی هستهای، همسایگان خود را مرعوب کنند./ جماران
https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1673067
🌷🇮🇷 @jamarannews