✍داوود حشمتی:
🔹در فضای پرتنش کنونی، به‌ویژه با توجه به تحولات اخیر در روابط ایران و اسرائیل و بحث‌های داغ پیرامون مفهوم «نفوذ»، بازتعریف این واژه و تمایز آن از جاسوسی بیش از پیش، ضروری به نظر می‌رسد. نفوذ، برخلاف تصور رایج، به معنای افشای اطلاعات محرمانه یا لو دادن اسرار نیست؛ این کار جاسوس است. نفوذ اما، پدیده‌ای پیچیده‌تر و خطرناک‌تر است که در لایه‌های عمیق‌تر تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری رخ می‌دهد. نفوذی کسی است که با ریل‌گذاری‌های غلط، کشور را به سوی تصمیمات پرهزینه و مخاطره‌آمیز سوق می‌دهد، در حالی که در ظاهر ممکن است حامی سرسخت منافع ملی و انقلابی به نظر آید.
🔹نفوذ را می‌توان در تصمیم‌گیری‌هایی مشاهده کرد که در برخی مواقع ظاهراً ملی‌گرایانه یا خودکفایانه‌هستند، اما در عمل به تضعیف زیرساخت‌های کشور منجر می‌شوند. برای مثال، فرض کنید در حوزه دفاعی، به جای خرید سامانه‌های پیشرفته و اثبات‌شده از کشورهای دیگر با شعار «ما می‌توانیم» منابع کشور صرف پروژه‌هایی شود که یا به نتیجه نمی‌رسند یا سال‌ها زمان می‌برند تا به سطح استاندارد برسند. این ریل‌گذاری غلط، کشور را در برابر تهدیدات آسیب‌پذیرتر می‌کند، در حالی که نفوذی در پس این تصمیم، با شعارهای پرطمطراق، خود را قهرمان خودکفایی نشان می‌دهد.
🔹مثال دیگر، در حوزه سیاست خارجی و تحریم‌هاست. نفوذی ممکن است در برهه‌های حساس، با ترویج ایده‌هایی مانند «نفت ایران غیرقابل تحریم است» یا «تحریم نفت ایران قیمت جهانی نفت را به ۲۵۰ دلار می‌رساند»، تصمیم‌گیران را به سوی بی‌عملی یا خوش‌بینی غیرواقعی سوق دهد. این رویکرد، به جای یافتن راه‌حل‌های عملی برای دور زدن تحریم‌ها یا تقویت اقتصاد ملی، کشور را در برابر فشارهای بین‌المللی شکننده‌تر می‌کند.
🔹شاید خطرناک‌ترین نوع نفوذ، ریل‌گذاری برای قرار گرفتن کشور در مسیر تقابل‌های ناخواسته باشد. برای نمونه، هدایت سیاست خارجی به سمتی که ایران را منازعات پیچیده‌ای مانند جنگ روسیه و اوکراین درگیر کند. اتفاقی که ایران و اتحادیه اروپا را بر سر احتمال بازگشت اسنپ بک رودرروی یکدیگر قرار داده است. چنین ریل‌گذاری‌هایی، که ممکن است با شعارهای انقلابی و استقلال‌طلبانه توجیه شوند، در عمل کشور را در تله‌های ژئوپلیتیکی گرفتار می‌کنند.
🔹در مقام مقایسه، نفوذ را نباید با جاسوسی اشتباه گرفت. جاسوس کسی است که اطلاعات حساس، مانند محل پادگان‌های نظامی یا اسرار دفاعی، را جمع‌آوری و منتقل می‌کند. اما نفوذی کسی است که با نفوذ در لایه‌های تصمیم‌گیری، ریل‌گذاری می‌کند که پادگان‌ها در نقاطی ساخته شوند که به راحتی در دسترس حملات دشمن قرار گیرند یا سیاست‌هایی ترویج شوند که کشور را در برابر تهدیدات بی‌دفاع بگذارند. به همین دلیل، شناسایی جاسوس، با وجود دشواری‌هایش، در مقایسه با یافتن نفوذی بسیار ساده‌تر است. جاسوس با اسناد و مدارک لو می‌رود، اما نفوذی در پشت شعارهای انقلابی و ظاهری وطن‌پرستانه پنهان می‌شود.
🔹در شرایط جنگی یا بحرانی، لحظه‌ای ایستادن و تأمل لازم است تا ببینیم چه کسانی کشور را به سوی ریل‌گذاری‌های خطرناک هدایت کرده‌اند. این افراد اغلب در شعارها کاسه داغ‌تر از آش‌اند و در موضع‌گیری‌ها انقلابی دوآتشه به نظر می‌رسند. اما نتیجه تصمیماتشان، خواسته یا ناخواسته، کشور را به ورطه ضعف و آسیب‌پذیری می‌کشاند. از این‌رو، هوشیاری در برابر نفوذ، بیش از هر چیز، نیازمند بازنگری در ریل‌گذاری‌های کلان و شناسایی کسانی است که با ظاهری فریبنده، کشور را به مسیرهای پرخطر هدایت می‌کنند./ نفت خبر
امتداد
@emtedadnet
