🔻گزارشگران ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد حمله نظامی ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران را به شدت محکوم کرده و آن را نقض آشکار منشور سازمان ملل و اصول بنیادین حقوق بشر دانستند. بهگفته آنان، این اقدام میتواند مصداق جنایت بینالمللی تجاوز باشد، چرا که فاقد هرگونه مبنای مشروعیت دفاعی است.
✍در بیانیهای مشترک آمده است:
🔸«این حملات، اصول بنیادین نظم بینالمللی پس از سال ۱۹۴۵—از جمله ممنوعیت توسل تهاجمی به زور، احترام به حاکمیت کشورها، و منع مداخله قهری—را نقض کردهاند. مسئولیت این اقدام متوجه رهبران سیاسی و نظامی ایالات متحده است که ممکن است تحت عنوان جنایت تجاوز بینالمللی مورد پیگرد قرار گیرند. این حملات همچنین حقوق اساسی بشر را از جمله حق حیات، امنیت فردی، سلامت، محیط زیست پاک و حق تعیین سرنوشت مردم ایران بهشدت تهدید میکند.»
🔸طبق گزارشها، ایالات متحده ۷۵ بمب از طریق هوا و دریا به تأسیسات هستهای فوردو، نطنز و اصفهان شلیک کرده و خسارات سنگینی برجای گذاشته است. ایران نیز در واکنش، به یک پایگاه آمریکایی در قطر حمله کرد، که این حمله آسیبی در پی نداشت. اکنون، آتشبسی شکننده میان طرفین برقرار شده است.
👈نقض آشکار منشور سازمان ملل
🔸ماده ۲(۴) منشور سازمان ملل متحد، هرگونه تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی کشورها را ممنوع میداند، مگر در حالت دفاع از خود در پاسخ به حمله مسلحانه واقعی یا قریبالوقوع، یا با مجوز شورای امنیت.
🔻گزارشگران سازمان ملل تصریح کردند:
🔸«ایران نه با سلاح هستهای و نه به هیچ شکل دیگری به ایالات متحده یا اسرائیل حمله نکرده است. هیچ مدرکی وجود ندارد که ایران قصد حمله قریبالوقوع داشته باشد. بنابراین، استناد به دفاع پیشگیرانه یا پیشدستانه، هیچ مبنای حقوقی ندارد.»
🔸«پذیرش اصل دفاع پیشگیرانه، راه را برای عصر خطرناک «حق با قدرت است» باز میکند؛ عصری که در آن دولتهای قدرتمند برای پیشبرد منافع خود به بمباران کشورها متوسل میشوند. چنین رویکردی، رقابت تسلیحاتی، بیثباتی منطقهای و نقض بیشتر حقوق بشر را بهدنبال خواهد داشت—دقیقاً همان وضعیتی که نظم بینالمللی پس از جنگ جهانی دوم برای جلوگیری از آن طراحی شده بود.»
🔻خطر حمله به تأسیسات هستهای و تهدید برای حقوق بشر
🔸کارشناسان ضمن تأیید موضع آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)، هشدار دادند که حمله به تأسیسات هستهای ممنوع است، چرا که میتواند موجب انتشار مواد رادیواکتیو و تهدیدی جدی برای محیط زیست، حق حیات، سلامت، امنیت، و حقوق جوامع آسیبپذیر شود.
🔸«طبق اصول حقوق بینالملل بشردوستانه، تأسیسات هستهای مشمول حفاظت ویژه هستند. ما از همه طرفها میخواهیم از توسل بیشتر به زور خودداری کرده و به مسیر حلوفصل مسالمتآمیز اختلافات، در چارچوب منشور سازمان ملل، پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بازگردند—با احترام کامل به حقوق بشر تمامی ملتها.»
🔻تضعیف چندجانبهگرایی و نهادهای بینالمللی
🔻کارشناسان هشدار دادند:
🔸«در دورانی که جهان با بحران اقتصادی و سیاسی گستردهای مواجه است، استفاده از منابع مالی برای عملیات نظامی، بهجای صلحسازی و توسعه، نگرانکننده است. ایالات متحده، بهعنوان عضو دائم شورای امنیت و مسئول حفظ صلح جهانی، نباید الگوی استفاده از دیپلماسی زور و قایقهای توپدار را بهعنوان ابزار حکمرانی جا بیندازد.»
🔸«این اقدامات نهتنها نظم حقوقی بینالمللی را تضعیف میکند، بلکه مشروعیت نهادهای چندجانبه را به چالش میکشد. در چنین شرایطی، تمامی کشورها باید در برابر این بیقانونی بایستند و به آمریکا و اسرائیل فشار بیاورند تا به قوانین بینالمللی و اصول جهانی بشریت احترام بگذارند.»/ جماران
🌷🇮🇷 @jamarannews