شورای عالی امنیت ملی ایران شامگاه یک‌شنبه شب ۱۲ مرداد تشکیل “شورای دفاع” را رسما تایید کرد. دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد که بر اساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این نهاد می‌تواند شوراهای فرعی تشکیل دهد و تشکیل شورای دفاع نیز بر همین اساس صورت گرفته است.
اما آنچه پشت خطوط اصل ۱۷۶ قانون اساسی و تشکیل شورای دفاع نهفته است چیست؟
“الکس وینستون” نویسنده و ادیتور جروزالم پست در تحلیلی درباره چرایی تشکیل شورای دفاع در ایران می‌نویسد: «در پس زبان خشک و بی‌روح قانون اساسی، این واقعیت نهفته است که رهبر ایران و فرماندهان ارشد او پس از فروپاشی استحکامات نظامی و روانی جمهوری اسلامی، برای بازپس‌گیری اوضاع تقلا می‌کنند.»
نگاهی به اعضای تشکیل‌دهنده این شورا شاید بتواند گفته وینستون را تایید کند: رؤسای سه قوه، دو نماینده رهبر در شورای‌عالی امنیت ملی، وزیر اطلاعات، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده کل سپاه پاسداران، فرمانده کل ارتش و فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء.
علاوه بر این هم‌زمان با تشکیل شورای دفاع، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه قرار است به زودی علی لاریجانی به جای علی‌اکبر احمدیان که در حال حاضر دبیر شورای امنیت ملی است، بنشیند. لاریجانی یکی از نزدیک‌ترین تکنوکرات‌های باقیمانده از دوران رفسنجانی، نزدیک به علی خامنه‌ای و مورد اعتماد اوست.
منصور حقیقت‌پور، فعال سیاسی اصولگرا و از چهره‌های نزدیک به علی لاریجانی، روز شنبه ۱۱ مرداد در مصاحبه‌ای در پاسخ به این سئوال که آیا حکم علی لاریجانی صادر شده یا خیر، اظهار داشت: «نمی‌گویم این حکم برایشان صادر شده یا نشده است. من این خبر را تکذیب نمی‌کنم.» او در ادامه با استقبال از تشکیل شورای دفاع، ستاد کل نیروهای مسلح را “یک ستاد هماهنگی، نه فرماندهی” خوانده و گفته بود: «اگر قرار باشد درگیری جدی داشته باشیم و نیروهای ما بخواهند وارد عمل شوند، در حالی که ارتش و سپاه یک ارتش مرکب هستند، دو نیروی هوایی، دو نیروی زمینی و دو نیروی دریایی بخواهند با هم وارد شوند، این امر نیازمند فرماندهی است.»
اگر سخنان این فعال سیاسی را مبنا قرار دهیم، می‌توانیم شورای دفاع را یک مرکز جدید فرماندهی در زمان جنگ توصیف کنیم.
برخی تحلیلگران بر این نظرند که این شورا می‌تواند در صورت مرگ خامنه‌ای یا کشته شدن او در حملات احتمالی دوباره اسرائیل مسئولیت‌هایی را که مطابق قانون اساسی تنها بر عهده رهبر است انجام دهد از جمله تصمیم گیری درباره جنگ و صلح.
@dw_farsi
