🖊عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در یادداشتی برای جماران نوشت:
🔸پس از انتصاب دکتر علی لاریجانی به سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی، اولین سفر خارجی وی به عراق و لبنان صورت گرفت. پس از انتصاب ایشان در یادداشتی نوشتم که وزن سیاسی شورای عالی امنیت ملی تقویت خواهد شد؛ به ویژه اینکه بخش مهمی از تصمیمگیریهای نظامی به شورای تأسیس یافته دفاع منتقل میشود، هر چند که هماهنگیها بین این دو نهاد وجود خواهد داشت. همچنین اشاره شد که از این به بعد هماهنگی بیشتری بین وزارت امور خارجه و شورای عالی امنیت ملی در رابطه با مسائل مهمی همچون مذاکراه با اروپا و آمریکا به عمل خواهد آمد و احتمال دارد که کار را با هم به پیش ببرند.
🔸ممکن است این سؤال مطرح شود که چرا اولین سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به عراق و لبنان صورت گرفته؟ به ویژه لبنان که در روزهای اخیر در رابطه با سخنان بعضی مقامات جمهوری اسلامی در مورد حزبالله، مقامات این کشور به ویژه وزیر امور خارجه و بسیاری از رسانههای آن مواضعی تند اتخاذ کردهاند. حتی بعضا گفته میشد که ممکن است این سفر جوّ رسانهای را تشدید کند و در نتیجه تأثیر معکوسی داشته باشد.
👈در رابطه با سفر به عراق تا حدودی و با درجه کمتری مسائلی بین حشد الشعبی و گروههای وابسته به آن که به جمهوری اسلامی نزدیکترند با دولت در جریان است که صحبتهای مکرر نخست وزیر عراق مبنی بر اینکه سلاح کشور باید در کنترل دولت باشد، نشان از این دارد که علی رغم اینکه قبلا خبرهایی منعکس شده بود که دولت عراق با حشدالشعبی به توافق رسیدهاند، خیلی واقعیت ندارد. هر چند که ممکن است در مواردی توافقهایی به عمل آمده باشد ولی این گروهها هنوز سلاح خود را در اختیار دارند.
🔸دلیل تأکید نخست وزیر آقای السودانی به این علت است که اولا تحت فشار آمریکا قرار دارد که این گروهها را منحل کند؛ حتی ترامپ تهدیداتی را به عمل آورده است. دوم اینکه بعضی گروههای دیگر عراقی از جمله گروه شیعه مربوط به مقتدا صدر که از نفوذ مردمی برخوردار است نیز برای خلع سلاح گروههای نزدیک به ایران فشار میآورند. البته تمایل قلبی دولت نیز بر خلع سلاح این گروههاست.
🔸بنابراین، سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی میتواند در کمک به حل و فصل این مسأله اهمیت داشته باشد. ضمن اینکه مسائل امنیتی دو کشور ایران و عراق و همکاری در کنترل مرزی و امضای یک توافقنامه مد نظر بوده است. به ویژه آنکه بعد از تجاوز اسرائیل به ایران، اهمیت این کنترلها خیلی بیشتر از گذشته شده است. بعید است در این سفر دکتر لاریجانی در مورد کنترل فضای هوایی عراق که هواپیماها و پهپادهای اسرائیلی به راحتی از آن برای حمله به ایران استفاده میکنند، صحبت نکرده باشد.
🔻سفر به لبنان از حساسیت بیشتری برخوردار است. زیرا بعد از نشست کابینه لبنان که تحت فشار آمریکا و بعضی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تصویب کرد که حزبالله باید تا پایان سال جاری میلادی سلاحهای خود را به ارتش تسلیم کند، اوضاع متشنج شده است. گروههای مخالف حزبالله به ویژه حزب قوات لبنانی سمیر جعجع که ارتباطات نزدیکی با اسرائیل و عربستان دارند، با تنشزایی و جوّسازی رسانهای سعی میکنند فشارها را بر حزبالله افزایش دهند.
🔻مخالفت حزب الله با تحویل سلاح در حالی که اسرائیل هم بخشهایی از جنوب لبنان را در اختیار دارد و هم حملاتی را به جنوب کشور و بیروت انجام میدهد، احتمال جنگ داخلی در لبنان در صورتی که بخواهند خلع سلاح را با زور انجام دهند بالا برده است. لذا سفر دکتر لاریجانی به لبنان ضروری تشخیص داده شده است. هر چند گروههای مخالف و بعضی از کشورهای عربی تلاش کردند که دولت لبنان با این سفر مخالفت کند، ولی با توجه به وقت ملاقاتی که با رئیس جمهور و نخست وزیر تعیین شده، به نظر میرسد که حاکمیت لبنان انجام این ملاقاتها را مثبت تلقی میکند. به این دلیل که احتمال میدهند مقام ایرانی بتواند کمکی به پیشبرد سیاستهای اتخاذ شده کاهش تنش بنماید.
🔻البته این احتمال نه چندان قوی را هم باید داد که با توجه به اینکه امکان انجام مذاکره بین ایران و آمریکا نسبت به هفتههای قبل بیشتر شده و به قول وزیر امور خارجه هنوز کشوری برای مذاکره دو کشور تعیین نشده، ممکن است جمهوری اسلامی نیز بخواهد نشان دهد آمادگی این را دارد که به ثبات منطقهای کمک کند؛ به شرطی که آمریکا نیز در این جهت یک بازی برد – برد را دنبال کند./ جماران
https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1678196
🇮🇷 @jamarannews