📄جامعه مدنی قدرتمند، دولت پاسخ‌گو
✍🏻امتداد- رحیم عبادی : در جهان امروز، گفت‌وگوی میان مردم و دولت‌ها، دیگر صرفاً یک آرمان نیست؛ بلکه به ضرورتی غیرقابل چشم‌پوشی بدل شده است. جامعه‌ای که در آن نهادهای مدنی پرتوان، فعال و مطالبه‌گر حضور دارند، بیشتر در مسیر توسعه پایدار، عدالت اجتماعی و حکمرانی کارآمد حرکت می‌کند. در مقابل، دولتی که پاسخ‌گو باشد، نه‌تنها موجب اعتمادسازی در میان شهروندان می‌شود، بلکه بستر لازم برای مشارکت مؤثر آنها در اداره امور را فراهم می‌کند
🔹جامعه مدنی به مجموعه‌ای از نهادها، انجمن‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد (NGOها)، رسانه‌های مستقل و گروه‌های اجتماعی اطلاق می‌شود که خارج از چارچوب رسمی دولت، اما در تعامل با آن فعالیت می‌کنند. این نهادها می‌توانند نقش‌هایی حیاتی در ارتقای آگاهی عمومی، نظارت بر عملکرد نهادهای دولتی، حمایت از حقوق بشر، محیط زیست، سلامت و سایر حوزه‌های حیاتی ایفا کنند.
🔹جامعه مدنی درایران گرچه آغاز آن درانقلاب مشروطه بوده اما باید اذعان نمود موتومحرکه آن اززرمان استقراردولت اصلاحات وبا اهتمام سید محمدخاتمی روشن وبه یک گفتمان عمومی تبدیل شد وامروزه بدل به یک درخت تناوری شده که همگان ازمحصول آن برخوردارند.
نقش مردم در تقویت جامعه مدنی
🔹مردم در فرآیند شکل‌گیری جامعه مدنی نقشی بی‌بدیل دارند. زمانی که شهروندان خود را تنها دریافت‌کننده خدمات نمی‌دانند و نقش فعال در امور کشور ایفا می‌کنند، بنیان‌های جامعه مدنی تقویت می‌شود. مشارکت در سازمان‌های داوطلبانه، حضور در برنامه‌های اجتماعی، حمایت از رسانه‌های مستقل و دفاع از حقوق عمومی، از راه‌های توسعه جامعه‌ای مدنی‌تر است
نقش جامعه مدنی در تحقق پاسخ‌گویی دولت
🔹نهادهای مدنی با تبیین مطالبه عمومی، ایجاد اجماع کارشناسی و فعالیت رسانه‌ای، مسیر پاسخ‌گویی دولت را هموار می‌کنند. شهروندانی که خود را مسئول سرنوشت کشور می‌دانند، با مطالبه‌گری فعال و حضور در نهادهای مدنی، وزن اجتماعی جامعه را بالا می‌برند.
نمونه‌ای تأثیرگذار در ایران
🔹در رویدادی تازه، جامعه مدنی ایران بار دیگر قدرت خود را نشان داد. پس از ارائه لایحه‌ای از سوی دولت پزشکیان که هدف آن محدودسازی آزادی بیان و اندیشه تلقی می‌شد، موجی از مخالفت‌های مدنی شکل گرفت. نهادهای مردم‌نهاد، حقوقدانان، دانشگاهیان و رسانه‌های مستقل با انجام کمپین‌های گسترده، جلسات کارشناسی و بیانیه‌های متحد، موفق شدند دولت را به بازنگری و در نهایت پس‌گرفتن این لایحه وادار کنند.
🔹این واقعه نمادی روشن از تأثیرگذاری مستقیم جامعه مدنی بر فرآیندهای قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری عمومی است؛ نمونه‌ای از پیروزی عقلانیت، گفت‌وگو و همبستگی شهروندان.
🔸هرچند آرمان جامعه مدنی قدرتمند و دولت پاسخ‌گو، شیرین و خواستنی است، اما در عمل با موانعی نیز مواجه است:
🔹محدودیت‌های قانونی و سیاسی در جامعه ایران ، بی‌اعتمادی میان دولت و نهادهای مستقل ، ضعف زیرساخت‌های ارتباطی و اطلاعاتی و عدم آموزش مناسب شهروندان برای ایفای نقش مؤثرازجمله این موانع است. البته جای خوشحالی است که دولت اقای پژشکیان حامی جامعه مدنی قوی وموثر است ودرطی یکساله ازعمر دولت ، اهتمام ویژه ای به تعامل ، گفت وگو وزمینه مشارکت برای همکاری بااحزاب ، رسانه ها ، نهادهای صنفی مستقل همچون انجم‍ن‌های علمی را فراهم نموده و استرداد لایحه محدوسازی فضای آزادی بیان واندیشه اوج این اهتمام است.
مسیر پیش‌رو
🔹اگرچه چالش‌هایی همچون محدودیت‌های قانونی، ضعف زیرساخت‌های اطلاع‌رسانی و بی‌اعتمادی میان مردم و دولت وجود دارد، اما قدرت جامعه مدنی در ایران ثابت کرده است که با وحدت، آگاهی و مقاومت مدنی، اصلاحات ممکن و ماندگار خواهند بود.جامعه‌ای که در آن مردم آگاه، نهادهای مستقل و رسانه‌های آزاد فعالیت می‌کنند، بی‌تردید دولتی پاسخ‌گوتر، شفاف‌تر و مردمی‌تر خواهد داشت. جامعه ایران درحال حاضر با بحرانهای درهم تنیده ای مواجه شده وراهی جز بازگشت به مردم برای عبورازاین بحران های پیش روندارد. امروزه توان واراده مردم درجامعه مدنی نهادینه شده وزمان آن فرارسیده که جامعه مدنی با تمرکزروی موضوعات وبحرانهای اساسی نظام حکمرانی
🔹درسیاست داخلی ، سیاست خارجی ، اموراقتصادی، اموراجتماعی وفرهنگی به کمک دولت بیاید وهمره با دولت اقای پزشکیان گام به گام برای حل چالشهای پیش رو وارد عمل شود. جبهه اصلاحات ایران می تواند پیشگام بیان مطالبات مردم وچالشهای اولویت دار عمل نماید وجامعه مدنی رادراین مسیر پشتیبانی وهمراهی نماید.
امتداد
@emtedadnet
